wtorek, 15 października 2024

Opisy w "Panu Tadeuszu" (a właściwie jeden opis)

 Chciałbym zwrócić Waszą uwagę na jeden z opisów w "Panu Tadeuszu". Jest to krótki, początkowy fragment księgi X. - "Emigracja. Jacek" Poeta opisuje chwile przed burzą, która nadciągnęła nad Soplicowo niedługo po zakończeniu bitwy szlachty z oddziałem rosyjskim. Przyjrzymy się bliżej środkom stylistycznym w tym fragmencie. Oto tekst i polecenia:

Owe obłoki ranne, zrazu rozpierzchnione

Jak czarne ptaki. Lecąc w wyższą nieba stronę

Coraz się zgromadzały; ledwie słońce zbiegło

Z południa, już ich stado pół niebios obległo

Ogromną chmurą; wiatr ją pędził coraz chyżej.

Chmura coraz gęstniała, zwieszała się niżej,

Aż jedną stroną na wpół od niebios oddarta,

Ku ziemi wychylona i wszerz rozpostarta,

Jak wielki żagiel, biorąc wszystkie wiatry w siebie,

Od południa na zachód leciała po niebie.


I była chwila ciszy; i powietrze stało

Głuche, milczące, jakby z trwogi oniemiało.

I łany zbóż, co wprzódy, kładąc się na ziemi

I znowu w górę trzęsąc kłosami złotemi.

Wrzały jak fale, teraz stoją nieruchome

I poglądają w niebo najeżywszy słomę.

I zielone przy nich wierzby i topole,

Co pierwej jako płaczki przy grobowym dole,

Biły czołem, długimi kręciły ramiony

Rozpuszczając na wiatry warkocz posrebrzony,

Teraz jak martwe, z niemej wyrazem żałoby.

Stoją na kształt posągów sypilskiej Nioby.

Jedna osina drżąca wstrząsa liście siwe.

1. Wskaż epitety w opisie nieba i określ ich funkcję.

2. Do czego porównana została chmura? Jakie podobieństwo stało się podstawą tego porównania?

3. Jaki środek stylistyczny rozpoczyna drugą część tekstu - opis łanów zbóż? Jaka jest funkcja tego środka?

4. Wskaż w tym fragmencie szczególny typ porównania, tzw. porównanie homeryckie. Uzasadnij, dlaczego jest to takie porównanie.

Wyjaśnijmy jeszcze, dlaczego poeta przywołuje tu postać Niobe. Kim była? Link prowadzi do odpowiedniego hasła w Wikipedii.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Niobe_(c%C3%B3rka_Tantala)

Poćwicz! Rozwiąż test o środkach stylistycznych.

https://learningapps.org/watch?v=pjuemorhn24







Brak komentarzy:

Prześlij komentarz