Zaczynamy omawiać "Quo vadis", więc sięgam po rysunkowe notatki sprzed kilku lat, abyście nie szukali ich w dawnych postach. Jeśli ktoś jest zainteresowany komentarzem 😁 może przejrzeć posty z przełomu lat 2019/2020. Jak to było dawno! Jak ten czas "leci".😀
Henryk Sienkiewicz jest autorem, którego naprawdę nie wypada nie znać. W swojej epoce ( a była to druga połowa XIX wieku oraz początek wieku XX) był chyba najsławniejszym i pewnie najbardziej lubianym polskim pisarzem. Stworzył niezapomniany cykl powieści historycznych - Trylogię. Pana Wołodyjowskiego, Kmicica, Skrzetuskiego, Zagłobę znał chyba każdy. Czy tak jest nadal?
Nasza znajomość z Sienkiewiczem zaczęła się, jak pamiętacie, od "W pustyni i w puszczy". Teraz pora na "Quo vadis". Poszukamy w tekście ze strony internetowej takich oto informacji:
1. Trzy czynniki, które wpłynęły na powstanie powieści "Quo vadis": (zastosuj w notatce formę równoważników)
a. ..................................................................................................
b. ..................................................................................................
c. ...................................................................................................
2. Trzy dzieła, które pozwoliły pisarzowi pogłębić wiedzę o epoce:
a. ...................................................................................................
b. ...................................................................................................
c. ...................................................................................................
3. Jakie znaczenie miała znajomość z Henrykiem Siemiradzkim?
Tu znajdziecie informacje (link do strony muzeum w Kielcach)
https://mnki.pl/sienkiewicz/pl/edukacja/lekcja_muzealna/quo_vadis__powiesc_na_miare_nobla
I jeszcze stary obraz ukazujący kościółek "Quo vadis" w Rzymie
Dużo się mówi ostatnio o sztucznej inteligencji. Postanowiłem skorzystać z inteligentnego czatu albo jak kto woli czata (podobno obydwie formy są poprawne) i poprosiłem o podrzucenie kilku pomysłów na ćwiczenia związane z naszym ostatnim tematem, czyli z wypowiedzeniami. Jedno mi się spodobało, dlatego proponuję je tutaj:
Zadanie zaproponowane przez sztuczną inteligencję:
Opisz swój idealny dzień, używając różnych rodzajów wypowiedzeń.
A oto mój pomysł na realizację tego zadania, wykonany tylko w oparciu o własną inteligencję i zaopatrzony we własny rysunek. Sztuczna inteligencja pewnie zrobiłaby to lepiej, ale co tam 😉
(1) Dziś nie muszę się spieszyć, ponieważ lekcje zaczynam o 10.40. (2) Jem pyszne śniadanie, pakuję plecak, który jest dzisiaj wyjątkowo lekki i w dobrym nastoju wychodzę z domu. (3) Pogoda jest piękna. (4) Świeci słoneczko, ale nie jest za gorąco. (5)Gdy przechodzę koło parku, słyszę radosny śpiew ptaków. (6) Samochodów nie ma na ulicy, więc nie zagłuszają miłego dla ucha ćwierkania. (7) Jaki piękny wiosenny koncert! (8) Do szkoły przychodzę dokładnie o 10.30. (9) Zaczynam lekcję z klasą ósmą, która lubi pohasać. (10) Co za miła niespodzianka! (11) Wszyscy są dzisiaj skupieni i pracują jak mróweczki. (12) Cała klasa wykonała pracę domową dla chętnych, a osiem osób mówi, że drugi raz czytają w całości „Quo vadis”, ponieważ zachwyciła ich ta powieść. (13) Myślę sobie, że to chyba sen.(14) Potem pytam kilka osób z gramatyki. (15) Wszyscy odpowiadają jak z nut, analizują zdania złożone o niezwykle skomplikowanej budowie i nikt się nie myli. (16) Wpisawszy do dziennika trzy szóstki i cztery piątki, kończę te miłe zajęcia. (17) Na kolejnych lekcjach jest podobnie. (18) Wypoczęty i w doskonałym humorze wracam do domu.
Powtarzamy obecnie wiadomości o różnych typach wypowiedzeń. Chciałbym, abyście poćwiczyli umiejętność rozpoznawania zdań pojedynczych, złożonych podrzędnie i współrzędnie oraz równoważników zdania. Zamieszczam link do testu w aplikacji Learning apps.
https://learningapps.org/watch?v=pe3mcbti524
"Quo vadis" to dość potężna powieść. Warto przeczytać ją "od deski do deski" do czego bardzo zachęcam 😀, ale ponieważ nie ma w tym roku obowiązku przeczytania całości, podaję rozdziały, które będą podstawą do naszych rozmów o lekturze podczas lekcji. A zatem czytamy:
rozdziały I do VII, X do XIII, rozdział XVI,
rozdziały XIX do XXIII oraz XXV i XXVIII
rozdziały XXXIII do XXXVI
rozdziały XLI do XLIII oraz XLVI do XLVIII
rozdziały L i LI, LIII, LVI, LVIII, LX
rozdziały LXII - LXIII
Jeszcze raz zachęcam do czytania całości. Myślę, że warto. Obraz, który zamieszczam, to "Pochodnie Nerona" Siemiradzkiego. Kto wytrwale przeczyta do końca, będzie wiedział, o co chodzi w tym obrazie.
Nie muszę przekonywać Was, jak ważną formą jest rozprawka. I nie chodzi tylko o zbliżający się egzamin. Rozprawka uczy uzasadniania własnego zdania, argumentowania, wreszcie... uczy myślenia, wyciągania wniosków, obserwowania. Wierzcie mi, wszystko to są bardzo "życiowe" umiejętności. A zatem uczmy się pisać rozprawki, redagujmy własne, ale także analizujmy przykłady. Dzisiaj taki przykład. Zachęcam do przeczytania.
Rozprawka - temat z wypracowania klasowego
Obyczaje i tradycje są ważnym elementem życia każdego społeczeństwa. Wielu ludzi uważa, że należy je zachowywać i przekazywać przyszłym pokoleniom. Inni są zdania, że człowiek współczesny nie musi przejmować się tym, jak postępowali jego przodkowie, powinien żyć przede wszystkim teraźniejszością oraz przyszłością. Zatem odpowiedź na pytanie, czy warto zachowywać dawne obyczaje, jest trudna. Uważam jednak, że pamięć o dawnych obyczajach i jest ważna i powinniśmy szanować nasze narodowe tradycje. Postaram się to uzasadnić w tej rozprawce.
Po pierwsze tradycja jest jednym z najważniejszych elementów tożsamości narodu. Narody różnią się między sobą dzięki obyczajom, zachowaniom, ubiorom. We współczesnym, coraz bardziej globalnym świecie zachowanie odrębności kulturowej stanowi istotną wartość. W każdym kraju ludzie trochę inaczej obchodzą święta, bawią się, biesiadują. Obraz polskich tradycji i obyczajów związanych z biesiadowaniem znajdziemy w „Panu Tadeuszu”. Poeta opisał kilka takich uroczystych uczt. Charakterystyczne było przestrzeganie określonego porządku zasiadania do stołu, dobór potraw, zwyczaj wznoszenia toastów i przemówień. Warto zauważyć, że niektóre tradycje biesiadne zachowały się do naszych czasów. Czy są one czymś dobrym i godnym zachowania? Oczywiście tak, jeśli uczta jest wspólnym spotkaniem przy stole i rozrywką z zachowaniem zasad kultury.
Drugim argumentem przemawiającym za zachowaniem tradycji i obyczajów jest fakt, że wnoszą one do codziennego życia wiele niezwykłości, sprawiają, że staje się ono ciekawsze i nabiera kolorów. W Polsce mamy bardzo bogatą obyczajowość związaną ze świętami. Polskie święta są pełne uroku właśnie dzięki niepowtarzalnym tradycjom. Chociaż w „Panu Tadeuszu” nie ma obrazu polskiej Wigilii, ani Wielkanocy, to można zaobserwować inne tradycje, dzięki którym szlachta urozmaicała sobie codzienną egzystencję na wsi. Choćby zwykłe grzybobranie. Mickiewicz opisuje wyprawę na grzyby, połaczoną z konkursami dla panien i kawalerów. Jest to wydarzenie towarzyskie. Bardziej kontrowersyjną z punktu widzenia współczesnego człowieka rozrywką było polowanie. Emocjonujący opis polowania na niedźwiedzia znajdziemy w księdze „Dyplomatyka i łowy”. Nie pochwalamy w naszych czasach zabijania zwierząt, tym bardziej dla rozrywki, ale oceniając styl życia szlachty powinniśmy pamiętać jednak o tym, że nie możemy mierzyć naszą miarą ludzi żyjących wiele lat temu, w zupełnie innej rzeczywistości historycznej i kulturowej.
Należy jeszcze wspomnieć o tym, że wspólne tradycje tworzą więzi zarówno w obrębie rodziny, jak i całej społeczności – narodu. Jeśli razem zachowujemy jakieś obyczaje, stajemy się chyba sobie bliżsi, budujemy poczucie wspólnoty. Jest to bardzo ważne, zwłaszcza w sytuacji, kiedy naród przeżywa trudne chwile. Potwierdzenie tego znajdziemy także w „Panu Tadeuszu”. Pamiętamy, że szlachta, którą wiele dzieliło i która często żyła w niezgodzie, potrafiła zjednoczyć się i wystąpić wspólnie przeciwko Rosjanom.
Myślę, że przedstawione przeze mnie argumenty dowodzą, że zachowanie dawnych tradycji i obyczajów jest czymś ważnym i warto w czasach współczesnych pamiętać o tym, co było bliskie i cenne dla dawnych pokoleń.
Chciałbym zwrócić Waszą uwagę na jeden z opisów w "Panu Tadeuszu". Jest to krótki, początkowy fragment księgi X. - "Emigracja. Jacek" Poeta opisuje chwile przed burzą, która nadciągnęła nad Soplicowo niedługo po zakończeniu bitwy szlachty z oddziałem rosyjskim. Przyjrzymy się bliżej środkom stylistycznym w tym fragmencie. Oto tekst i polecenia:
Owe obłoki ranne, zrazu rozpierzchnione
Jak czarne ptaki. Lecąc w wyższą nieba stronę
Coraz się zgromadzały; ledwie słońce zbiegło
Z południa, już ich stado pół niebios obległo
Ogromną chmurą; wiatr ją pędził coraz chyżej.
Chmura coraz gęstniała, zwieszała się niżej,
Aż jedną stroną na wpół od niebios oddarta,
Ku ziemi wychylona i wszerz rozpostarta,
Jak wielki żagiel, biorąc wszystkie wiatry w siebie,
Od południa na zachód leciała po niebie.
I była chwila ciszy; i powietrze stało
Głuche, milczące, jakby z trwogi oniemiało.
I łany zbóż, co wprzódy, kładąc się na ziemi
I znowu w górę trzęsąc kłosami złotemi.
Wrzały jak fale, teraz stoją nieruchome
I poglądają w niebo najeżywszy słomę.
I zielone przy nich wierzby i topole,
Co pierwej jako płaczki przy grobowym dole,
Biły czołem, długimi kręciły ramiony
Rozpuszczając na wiatry warkocz posrebrzony,
Teraz jak martwe, z niemej wyrazem żałoby.
Stoją na kształt posągów sypilskiej Nioby.
Jedna osina drżąca wstrząsa liście siwe.
1. Wskaż epitety w opisie nieba i określ ich funkcję.
2. Do czego porównana została chmura? Jakie podobieństwo stało się podstawą tego porównania?
3. Jaki środek stylistyczny rozpoczyna drugą część tekstu - opis łanów zbóż? Jaka jest funkcja tego środka?
4. Wskaż w tym fragmencie szczególny typ porównania, tzw. porównanie homeryckie. Uzasadnij, dlaczego jest to takie porównanie.
Wyjaśnijmy jeszcze, dlaczego poeta przywołuje tu postać Niobe. Kim była? Link prowadzi do odpowiedniego hasła w Wikipedii.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Niobe_(c%C3%B3rka_Tantala)
Poćwicz! Rozwiąż test o środkach stylistycznych.
https://learningapps.org/watch?v=pjuemorhn24
